ترک امر به معروف و نهی از منکر، عاملی برای سقوط تمدن ها
آن چه بیش از پی ریزی تمدن ها ضروری است، پایداری و پیشگیری از فروپاشی آنهاست. آیین رهایی بخش اسلام با توجه به این واقعیت از آغاز پیروانش را با عوامل نابودی تمدنهای پیشین آشنا ساخته و طرحی نوین برای جلوگیری از این سرنوشت شوم ارائه داده است.
امام علی(ع) در بخشی از سخنان حکیمانه خویش، با استناد به قرآن کریم، بی تفاوتی آگاهان و ترک امر به معروف و نهی از منکر را، دلیل اصلی انحطاط دولتهای گذشته معرفی میکند و برای جلوگیری از سقوط جامعه اسلامی، مردم را به انجام این وظیفه که رمز پایندگی تمدن اسلام است فرا میخواند و میفرماید: به درستی کسانی که پیش از شما هلاک شدند، گناهان را انجام دادند و دانشمندان و نیکان آن ها را از آن باز نداشتند و نهی از منکر نکردند.(وسائل الشیعه،ج11،ص395)
بر این اساس، بنیاد تمدن اسلامی بر دوش همه انسانهای مؤمن قرار دارد و مردم همه در حفظ ارزش های الهی مسئولند.
مبارزه با فساد وانحراف و سپس دعوت و راهنمایی به کارهای نیک، ضرورتی انکار ناپذیر است و برخلاف گمان افراد ناآگاه، دخال در زندگی دیگران نیست و با آزادی شخصی آن ها منافاتی ندارد، زیرا آزادی حقیقی، از دیگران سلب آزادی نمیکند و منافع دیگران را به خطر نمیاندازد. بر این اساس، کسی هم که به امر به معروف و نهی از منکر میپردازد، از حقوق خود و جامعه که با افراط و انحراف مفسدان به خطر میافتد، دفاع میکند در واقع، امری پسندیده و عقلانی است.(زندگی در سایه سار فرهنگ پویا، سید حسین اسحاقی، ص142)